فواید کربوهیدرات و مضرات کمبود آن
فواید کربوهیدرات و مضرات کمبود آن
کربوهیدرات نوع خوب میتواند به شدت برای شما مفید باشد. این نوع نه تنها برای سلامتی ضروری است، بلکه فواید مختلفی هم دارد.
- سلامت ذهن
تحقیقاتی نشان داد افرادی که دارای رژیم غذایی با چربی بالا و کربوهیدرات کم هستند، اضطراب، افسردگی و خشم بیشتری نسبت به افرادی دارند که در رژیم غذایی آنها چربی کم و کربوهیدرات بالا یافت میشود. محققان بر این باورند که کربوهیدرات به تولید سروتونین (Serotonin) در مغز کمک میکند. همچنین در تحقیقاتی خانمهایی که دچار اضافه وزن بودند برای یک هفته کربوهیدرات خود را قطع کردند و سپس از آنها تست مهارتهای شناختی، تمرکز بصری و حافظه گرفته شد. نتایج خانمهایی که رژیم بدون کربوهیدرات داشتند بسیار بدتر از خانمهایی بود که اضافه وزن داشتند و دارای رژیم کم کالری بودند.
- کاهش وزن
کربوهیدرات معمولا به عنوان عامل افزایش وزن محکوم میشود، اما درواقع نوع خوب کربوهیدرات میتواند باعث کاهش و حفظ وزن ایدهآل شود. این موضوع با مصرف «کربوهیدرات خوب» خصوصا محصولات گندم کامل و چند غله و سبزیجات با پوست اتفاق میافتد. دریافت فیبر کافی برای بدن در رژیمهای کم کربوهیدرات بسیار سخت است. فیبر خوراکی کمک میکند شما احساس سیری کنید و در کل جزو غذاهای کم کالری محسوب میشود.تحقیقاتی در سال ۲۰۰۹ روی خانمهای میان سال انجام شد و آنها را برای ۲۰ ماه زیر نظر گرفت. محققین به این نتیجه دست یافتند که افرادی که فیبر بیشتری میخورند، وزن کم کردند؛ در حالی که آنهایی که مصرف فیبر خود را کاهش دادند دچار اضافه وزن شدند.
در حالی تحقیقات زیادی نشان دادهاند رژیم کم کربوهیدرات به کاهش وزن کمک میکند، در بررسی بزرگی که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، محققان به این نتیجه رسیدند که در بررسی دراز مدت روی رژیم کم کربوهیدرات و کم چربی، هر دو نتایج موفق مشابهای داشتند. افراد در رژیم غذایی کم کالری وزن بیشتری کم میکنند اما بعد از یک سال به نقطه مشابهی میرسند.
- منبع خوب مواد مغذی
سبزیجات فراوری نشده و طبیعی بهترین منبع برای جذب مواد مغذی هستند. یکی از مهمترین و فراوانترین منابع کربوهیدرات خوب غلات کامل هستند. تحقیقات بزرگی در آمریکا انجام شد که نشان داد افرادی که محصولات غذایی بر پایه غلات کامل مصرف میکنند به طور قابل ملاحضهای دارای میزان بیشتری فیبر، انرژی و چربیهای اشباع نشده به همراه انواع مواد مغذی (بهجز ویتامین B12 و سدیم) هستند. ۴ سال بعد تحقیقات دیگری این تحقیقات را تکمیل کرد و به این نکته اشاره کرد که محصولات غذایی بر پایه غلات کامل، دارای آنتیاکسیدان هستند؛ آنتیاکسیدانی که تا قبل از این تصور میشد فقط در میوهها و سبزیجات وجود دارد.
- سلامت قلب
همانطور که در قبل اشاره شد فیبر به پایین آوردن کلسترول کمک میکند. عمل هضم نیاز به بایل اسید (Bile Acid) دارد و این اسید به طور کلی از کلسترول ساخته میشود؛ همانطور که قدرت هضم شما بهبود پیدا کند، کبد شما کلسترول را از خون بیرون میآورد و بایل اسید بیشتری تولید میکند و همچنین میزان LDL یعنی «کلسترول بد» را کاهش میدهد.محققین در یکی از تحقیقات بر تاثیر مصرف محصولات غلات کامل بر بیمارانی که داروی کاهش کلسترول به نام استاتین (Statin) مصرف میکردند مطالعه کردند. آنها به این نتیجه رسیدند که کسانی که بیش از ۱۶ گرم در روز محصولات غلات کامل مصرف میکردند، کلسترول بد پایینتری نسبت به کسانی داشتند که داروی استاتین را بدون غلات مصرف میکردند.
مضرات کمبود کربوهیدرات
دریافت نکردن کربوهیدرات کافی میتواند باعث مشکلاتی شود. بدون دریافت سوخت کافی، بدن انرژی برای کار نخواهد داشت. علاوه براین بدون گلوکز کافی، سیستم عصبی مرکزی بدن نیز دچار مشکل میشود و این موضوع باعث بروز سرگیجه و ضعف جسمی و روحی خواهد شد. پزشکان نام این کمبود را هیپوگلیسمی (Hypoglycemia) نامیدهاند.
اگر بدن به اندازه کافی کربوهیدرات مصرف یا ذخیره نکند، از پروتئین به عنوان سوخت مورد نیاز استفاده میکند و این امر مشکلساز خواهد بود چراکه بدن برای عضله سازی به پروتئین احتیاج دارد. جایگزین شدن پروتئین به جای کربوهیدرات به عنوان سوخت بدن، علاوه بر این فشار زیادی به کلیهها وارد میکند و باعث ورود ضایعات مضر به ادرار میشود. افرادی که به اندازه کافی کربوهیدرات مصرف نمیکنند همچنین ممکن است دچار کمبود فیبر شوند و کمبود فیبر باعث بروز مشکلات هضم در دستگاه گوارش و یبوست میشود.