کارکرد آهن در طی برنامههای ورزشی
کارکرد آهن در طی برنامههای ورزشی
آهن از فاکتورهای لازم و مهم در ساختار هموگلوبین و میوگلوبین بهشمار میآید. آهن موجود در هموگلوبین در برنامههای ورزشیای همانند برنامههای استقامتی یک فاکتور کلیدی و اساسی در موفقیت ورزشکار است. همچنین، عملکرد استقامتی بهتر ورزشکاران در مقایسه با افراد عادی ناشی از افزایش غلظت هموگلوبین خون آنان میباشد. در واقع کارکرد آهن در ساختمان هموگلوبین سبب افزایش اکسیژنرسانی به بدن میگردد؛ چراکه در فعالیتهای استقامتی سیستم غالب تأمین انرژی از طریق سیستم هوازی میباشد. کمبود آهن منجر به آنمی ناشی از کمبود آهن میگردد که در نتیجه ظرفیت و توان هوازی ورزشکاران کاهش مییابد.بر این اساس، بیشتر مربیان و ورزشکاران تمایل دارند تا برای افزایش کارایی بدن از مواد غذایی دارای آهن استفاده نمایند و به همین منظور مکملهای آهن را مورد استفاده قرار میدهند. البته زنان ورزشکار به دلیل خونریزی در حین عادات ماهیانه بیشتر از مکملهای آهن استفاده مینمایند. باوجوداین، شواهد و مدارکی که نشاندهندهٔ سودمند بودن و بدون عارضهبودن مکملهای آهن در زنان باشد در دست نیست. از سوئی، افزایش استفاده از مکملهای آهن ممکن است منجر به سیدروز گردد. برخی معتقدند که زنان حتی زنان ورزشکار بهتر است برای جبران آهن بدن خود از غذاهای سرشار از آهن استفاده نمایند و دستورالعملهای زیر را نیز در این زمینه پیشنهاد مینماید:
- استفاده از رژیمهای غذایی دارای اسیدآسکوربیک (ویتامین ث) که باعث جذب بیشتر و بهتر آهن میگردد.
- استفاده از نان و سایر غلات به دلیل داشتن مقادیر زیاد آهن.
- چای و قهوه، به سبب داشتن اسید تئنیک مانع از جذب آهن میگردند؛ بنابراین، بهتر است که از مصرف این مواد پس از صرف غذاهای دارای آهن پرهیز گردد.
- مصرف پروتئینهای حیوانی و بهویژه جگر. پروتئینهای حیوانی به دلیل دارا بودن آهن هِم بهتر و سریعتر جذب میگردند. توضیح اینکه مواد غذایی دارای دو نوع آهن میباشند: الف) آهن بدون هِم که یونیزه بوده و بهصورت ملکولهای پیچیده وجود دارد؛ ب) آهن با هِم که بهراحتی جذب میگردد و یکی از فاکتورهای اصلی در ساختمان هموگلوبین میباشد.
