لعاب در سفالگری
لعاب در سفالگری
در قرن های اخیر برای تزیین سفال از رنگ و لعاب استفاده می شود.استفاده از رنگ و لعاب در کاشی نیز کاربرد بسیار زیادی دارد.رنگ و لعاب به کار رفته در سفالینه های استفاده شده در معماری مدرن اغلب قرمز مایل به قهوه ای هستند؛البته استفاده از آجر لعابدار نیز در معماری بسیار پرکاربرد است.لعاب در سفالگری دارای طیف وسیعی از رنگ ها میباشد وتنوع رنگ های آن به دلیل مواد معدنی و ترکیبات معدنی موجود در آن می باشد.بیشترین ترکیبات معدنی که از آن ها در ترکیب لعاب استفاده می شود شامل :
- اکسید آهن
- اکسید کبالت
- اکسید کروم
- اکسید مس
- کربنات مس هستند.
یکی دیگر از مواردی که در رنگ لعاب تأثیر گذار است، اکسیژن می باشد،که اگر در کوره مقدار زیادی اکسیژن وجود داشته باشد سبب ایجاد تغییر در رنگ لعاب می گردد.به عنوان مثال استفاده از کربنات مس در یک فضای اکسیداسیون سبب ایجاد رنگ فیروزه ای می گردد.این در حالی است که اگر اکسیژن موجود در جو کم باشد، لعاب حاصل به رنگ قرمز روشن خواهد بود.
از مهم ترین انواع لعاب ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لعاب سرب که براق و شفاف می باشد و به دمای ۸۰۰ درجه
- سانتی گراد نیاز دارد و در سفالگری از آن استفاده می شود.
- لعاب قلع که همان لعاب سفید مات می باشد که برای
- اولین بار در ایران باستان و هم چنین در سفالگری اسلامی مورد استفاده قرار گرفت.
- لعاب خاکستر، در شرق آسیا کاربرد دارد و از چوب یا گیاه
- زبان گنجشک که شامل پتاس و آهک می باشد، آن را تهیه می کنند.
- لعاب فلدسپات نیز یکی دیگر از انواع لعاب است که از آن
- برای تزیین ظروف غذاخوری استفاده می شود و در مناطق مختلف آسیا کاربرد دارد.
برای لعابکاری ظروف سفالی باید آن ها را تحت حرارت و دمای معینی قرار داده،و به این ترتیب رنگ و لعاب بسیار زیبایی را بر روی سفال ایجاد کرد.اگر درجه حرارت بیش از حد بالا باشد لعابکاری به درستی انجام نمی شود و لعاب بیش از حد ذوب می گردد.به همین دلیل برای انجام صحیح مراحل لعابکاری باید آن را در محدوده دمایی مناسبی قرار داد.
