قانون ترکیب رنگها در سوزن دوزی بلوچی
قانون ترکیب رنگها در سوزن دوزی بلوچی
رنگهای اصلی به کاررفته در سوزن دوزی بلوچی سنتی شامل شش رنگ است:هرچند که درمیان زنان بلوچ از قدیم به هفت رنگ رایج است و دوختی که این رنگها را در خود دارد دوخته هفت رنگ میگویند. دلیل این موضوع هنوز ناشناخته است.. شاید در دوران کهن یکی از رنگها حذف شدهاست.
این شش رنگ رنگهای اساسی دوخت سنتی بلوچی دوزی را تشکیل میدهند که شامل:
قرمز-سبز-قهوه ای تیره- سیاه-سفید و آبی میباشد.
۸۰ درصد طرح اولیه بلوچی دوزی با رنگ قرمز انجام میشود. در واقع شالوده و اساس طرح اولیه عمدتاً با رنگ قرمز شروع میشود و بعد از کشیدن طرح اولیه همچون نقاشی با شش رنگ دیگر پر میشود.
این یک قانون در بلوچی دوزی است که طرحها بهطور سه تایی پر شوند (پرشدن معادل رنگ آمیزی نهایی در نقاشی را دارد). بدین صورت که طرح اول قهوه ای تیره، طرح دوم قرمز و طرح سوم سفید.
سپس فواصل بین طرح قرمز وقهوه ای تیره، با سبز پر میشود. فواصل مابین طرح قرمز و سفیدُ با ابی پر میشود فواصل مابین طرح سفید و قهوه ای با سیاه پر میشود؛ و این تکرار همچنان ادامه مییابد درسرتاسر دوخت.
ذکر این نکته ضرروی است که این شش رنگ را میتوان از هردرجه ای از ان رنگ به دلخواه تنظیم کرد.
- قرمز: منظور از قرمز یعنی همه مشتقات قرمز همچون مرجانی -گوجه ای -اجری- گیلاسی- زرشکی- آلبالویی و حتی نارنجیهای روشن و تیره و حتی زرد است.
- در آبی میتوان همه مشتقات ابی را به کار برد یعنی سرمه ای- ابی روشن- ابی نفتی و حتی سبز ابی یا فیروزه ای
- در سبز هم همه مشتقات سبز رامی توان به کاربرد مثل سبز یشمی، سبز پررنگ، سبز چمنی و حتی پسته ای
- این مشتقات در قهوه ای هم صدق میکند وهمه انواع مشتقات قهوه ای را میتوان به کاربرد اما معمولاً از قدیم قهوه ای خیلی تیره رایج تراست.
- سفید را هم میتوان هم خود سفید ویا رنگ کرمی به کاربرد.
ترکیب رنگهای پررنگ وکم رنگ یا رنگهای خیلی روشن یا خیلی تیره بسته به سلیقه و ذوق سوزن دوز بلوچ دارد و در بین زنان و دختران بلوچ براساس مدو تنوعی که هرسال ایجاد میکنند فرق میکنند. درهردوره ای طیفهای کم رنگ وپررنگ و یا روشن یا تیره ای از این هفت رنگ را مد میکنند و میدوزند و میپوشند.