بسته بندی نان

بسته بندی نان

نان بلافاصله پس از فرآیند پخت و خارج شدن از تنور و یا فر، دست خوش تغییراتی می شود که اصطلاحاً آنرا بیات شدن می نامند . امروزه با ایجاد تغییراتی در فرمولاسیون، روشهای تولید، بسته بندی و نگهداری ازوقوع پدیده بیات شدن نان جلوگیری بعمل می آید تا بتوان نان را برای مدت زمان طولا نی تری نگهداری کرد. یکی از راه های جلوگیری از بیات شدن نان به ویژه نان جیم، بسته بندی آن به صورت تکه ای میباشد و بایستی از موادی برای بسته بندی آن استفاده کرد که نفوذ بخار آب در آن به حداقل ممکن برسد .خنک کردن نان قبل از انجام عمل بسته بندی ضروری است . هدف از خنک کردن نان حفظ کیفیت مطلوب آن و عملیات آماده سازی قبل از برش دادن می باشد که میتواند با استفاده از دستگاه های خنک کننده مخصوص در نانوایی ها و یا در هوای محیط کار انجام گیرد . فرایند بیاتی تحت تأثیر بسته بندی قرار دارد .مناسب ترین زمان برای بسته بندی به شرایط و نوع محصول بستگی دارد . به طور کلی نان هایی که بسته بندی مناسبی داشته باشند دیرتر بیات می شوند زیرا در اثر بسته بندی، فشار بخار آب ایجاد شده در داخل بسته بندی مانع ادامه از دست دادن آب می شود . شدت و درجه به تأخیر افتادن بیاتی نان بستگی به نوع،جنس و نحوه بسته بندی دارد . نان به دلیل داشتن رطوبت زیاد در مراحل نگه داری و انتقال در معرض ازدست دادن رطوبت قرار داشته در نتیجه به سرعت خصوصاً پوسته آن سفت و خشک می شود . همچنین به مناسب محیط مستعدی برای رشد کپک ها ست به همین دلیل پوشش های مورد PH دلیل داشتن رطوبت واستفاده در بسته بندی باید دارای ویژگی هایی باشد از جمله آنها قابلیت کنترل سرعت عبور بخار آب ورطوبت، کنترل سرعت عبور گازها، مقاومت در برابر فشار و پاره شدن، قابلیت دوخت و چاپ پذیری است .کنترل عبور رطوبت بین نان و محیط یکی از عوامل اصلی از بین رفتن و کم شدن عمر ماندگاری این محصول است . اگر با استفاده از لایه های غیرقابل نفوذ به رطوبت، بخار آب به طور کامل در داخل بسته محبوس شود، زمینه برای فعال شدن اسپور کپک ها فراهم می شود . اخیرا این مشکل را بسیاری از شرکت ها با استفاده از بسته بندی با اتمسفر تغییر یافته رفع کرده اند ولی در مواردی که از این نوع بسته بندی استفاده نمی شود باید دقت شود تا عبور رطوبت و بخار آب کنترل شود و تبادل رطو بت با انتخاب مواد بسته بندی مناسب عملی است .

با توجه به خصوصیات ذکر شده از پلیمرهای مختلفی در بسته بندی نان استفاده می شود . کاغذ مومی یا لاک اندود شده با رزین و سلوفان یکی از مواد اولیه ای هستند که برای بسته بندی نان استفاده می شود . یکی از مهمترین و اصلی ترین این لایه ها که در بسته بندی محصولات نانوایی به کارگرفته می شود پلی اتیلن است که نفوذناپذیری آن نسبت به رطوبت متوسط بوده و یکی از ارزان قیمت ترین پلیمرهای موجود است . در سال ۱۹۷۰ بیش از ۸۰ درصد نان ها با پلی اتیلن بسته بندی می شد و پس از آن از دو لایه پلی اتیلن و پلی اتیلن دو لا یه شده با آلومینیوم برای بسته بندی نان استفاده و مشخص گردید که با دو لایه کردن پوشش ها خصوصیت نفوذپذیری آنها بهبود یافت بدین ترتیب رطو بت نان کمتر از دست رفته و بعد از ۱۰ روز فقط کاهش عطر و طعم در بسته بندی لامینه شده وجود داشت . بعد از پلی اتیلن بیشترین ورقه پلیمری که برای بسته بندی نان استفاده می شود انواع پلی پروپیلن است که قابلیت کشش پذیری و مقاومت آن نسبت به پلی اتیلن بی شتر بوده و عایق مناسبی در برابر بو جذب رطوبت ا ست . اخیرا ازپلی پروپیلن جهت دار شده به دلیل شفافیت بالا و کنترل مناسب ب خار آب برای بسته بندی مواد غذایی به خصوص نان استفاده می شود . معمولاً برای به تعویق انداختن بیاتی نان از این نوع پلیمر استفاده می شود ویکی از عمده ترین روش های کاربرد آن به صورت دو لایه شده با پلی اتیلن است . از لایه های دیگری که برای بسته بندی نان مورد استفاده قرار می گیرد می توان به پلی اتیلن ترفتالات، پلی آمید، کوپلیمروینیل استات و رزین های طبیعی مانند سلوفان اشاره کرد که نفوذ پذیری این لایه ها نسبت به رطوبت بالا بوده و برای بهبود این ویژگی معمولاً آن را با لا یه های دیگری مانند پلی اتیلن ترکیب می کنند . همچنین به دلیل هزینه بالا کمتر از این پوشش استفاده می شود . فیلم های مرکب و چند لایه شده به دلیل بسته بندی نان شناخته شده اند که می توان به دو نوع پوشش یکی سه لایه پلی اتیلن، پلی پروپیلن و اتیل ونیل استات و دیگری پوشش دو لایه پلی اتیلن به همراه یک لایه پلی پروپیلن اشاره کرد.

مشاغل صنعتی ایران