ابزارسوخته نگاری
ابزارسوخته نگاری
ابزار مورد نیاز سوخته نگاری با هزینه پایین قابل تهیه است و میتوانید در کارگاه نجاری یا کارگاه خانگی خود، به انجام هنر سوخته نگاری بپردازید. به عبارتی سوخته نگاری هنری کم هزینه است. فقط کافیست ابزار سوخته نگاری را تهیه کنید و آثار هنری زیبایی خلق کنید.
ابزار سوخت نگاری شامل هویه، چوب، سنباده، کاربن، زغال طراحی و طرح است که در ادامه به شرح هر یک خواهیم پرداخت.
- هویه:
مهمترین ابزار این هنر هویه است. هویهها را میتوان به دو دسته تقسیم بندی نمود:
هویههایی که از المنت برای تولید حرارت استفاده میکنند
هویههایی که با استفاده از جریان مستقیم برق و آمپر بالا نوک هویه که به شکل سیم است را حرارت میدهند.
در صورتی که هزینه هویههای جرداک برای شما زیاد است میتوانید از هویه ۴۰ یا ۶۰ وات استفاده کنید. این هویهها قابلیت تنظیم دما را ندارند. میتوانید با اتصال یک دستگاه دیمر به هویه تا حدودی حرارت آن را کم و زیاد کنید اگر به این هنر علاقهمند هستید، در خرید هویه دست و دل باز باشید و هویه مناسبی تهیه کنید.
۲- سنباده:
سنبادههای مورد نیاز بستگی به چوب شما دارد. اگر چوب شما خوب برش خورده باشد و سطح نسبتاً صافی داشته باشد میتوانید سطح آن را با پوسته آب برای سوخت نگاری آماده کنید. پوسته آبها مانند تصویر زیر شماره بندی دارد و هر چه شماره آن کمتر باشد سنباده زبرتری است.
برای سنباده زدن چوب باید حداقل سه مرحله سنباده کاری کنید. ابتدا با سنباده زبر بهعنوان مثال پوسته آب شماره ۱۲۰ چوب را سنباده بزنید. وقتی سطح چوب کاملاً صاف شد با سنباده نرمتری بهعنوان مثال پوسته آب شماره ۴۰۰ کار را ادامه بدهید و در نهایت هم با سنباده نرمتری از شماره ۸۰۰ به بالا سطح چوب را کاملاً صیقلی کنید.
دقت کنید برای حرکت روان هویه روی چوب، به سطحی کاملاً صیقلی و صاف نیاز دارید. پس باید مراحل سنباده کاری که در ادامه توضیح داده خواهد شد را بهخوبی انجام دهید.
برای انتقال طرح روی چوب روشهای گوناگونی وجود دارد. فعلاً روش انتقال طرح بهوسیله کاربن را توضیح میدهیم به این دلیل که روشی ساده و کاربردی است.
باید حتماً از کاربنهای مشکی یا زرد استفاده کنید. کاربنهای زرد بسیار مناسب هستند به این دلیل که اثری که از آن بر روی چوب میماند مشکلی برای سایههای ایجاد شده توسط هویه ایجاد نمیکند ولی اثر کاربنهای آبی و سیاه بعد از رسیدن حرارت هویه کمی پخش شده و ظاهر کار را خراب میکنند. اما کاربنهای زرد اثری بسیار کمرنگ روی چوب میگذارند و وقتی طرحی که دارید خطوط زیادی دارد و پیچیده است، پیدا کردن خطوط مشکل میشود. از کاربنهای آبی به هیچ عنوان استفاده نکنید و برای طرحهای مشکلتر از کاربن مشکی استفاده کنید. سعی کنید کاربن مارک pelican تهیه کنید. قبل از استفاده از آن با دستمال کاغذی کمی جوهر کاربن را بگیرید تا سطح چوب را سیاه نکند و اثری که روی چوب میگذارد تا حد امکان کمرنگ باشد.
۳- چوب، چرم، مقوا و کاغذ:
برای سوزاندن خود را محدود نکنید. میتوانید از پیش پا افتادهترین زمینهها برای کار استفاده کنید. اگر چوب مناسب پیدا نکردید میتوانید کار را بر روی یک برگه کاغذ معمولی شروع کنید.
اجرای سوخت نگاری روی اکثر چوبها ممکن است اما چوبهایی هستند که زیباتر میسوزند. بهطور کلی به دلیل اینکه سوخت نگاری روی چوب از ایجاد طیف رنگ قهوهای به وجود میآید بهتر است چوبی انتخاب شود که پس از سوختن رنگ قهوهای بهخوبی روی آن دیده شود. بنابراین تمرکز ما بر روی چوبهایی بارنگ روشن خواهد بود. برخی از چوبها مانند چوب کاج و توت باوجود رنگ روشن مناسب سوخت نیستند. رگههای موجود بر روی این چوبها جنسی سختتر از بافت چوب داشته و این امر باعث خواهد شد سوزاندن قسمتهایی از طرح که روی رگههای چوب است مشکل شود و رنگی که روی رگه ایجاد خواهد شد بارنگی که روی بافت خود چوب ایجاد خواهد شد متفاوت است که موجب میشود کار یکدستی نداشته باشید.
چوب افرا یکی از بهترین چوبهای موجود برای سوخت نگاری است. جنس این چوب نه آنقدر محکم است که بهسختی بسوزد و نه آنقدر نرم که باعث فرورفتن هویه به داخل چوب و ایجاد فرورفتگی شود. از دیگر چوبهای مناسب برای سوخت نگاری میتوان چوب گلابی، نارنج، گردوی سفید و سپیدار را نام برد.
در صورت عدم دسترسی به چوب مناسب میتوان از روکشهای چوب موجود در بازار استفاده کرد. روکشها قیمت مناسبی دارند و برای تمرین و ایجاد آثاری در اندازههای بزرگ مناسب هستند.
سوخت نگاری روی چرم هم قدمتی طولانی داشته و در قدیم بهصورت داغ گذاری با کلیشههای فلزی، بیشتر برای جلد کتابها مورد استفاده قرار میگرفته. اصول سوخت نگاری روی چرم و چوب تفاوت چندانی باهم ندارد و فقط برای کار روی چرم رعایت نکاتی الزامی است که در ادامه آموزش به آن خواهیم پرداخت. در صورتی که به چوب و چرم مناسب دسترسی ندارید میتوانید از مقواهای گرم بالا و حتی کاغذ استفاده کنید.
برای شروع کار به یک طرح مناسب نیاز خواهید داشت. این طرح بسته به سلیقه شما متفاوت خواهد بود. بهتر است برای شروع کار طرحی ساده انتخاب کنید چون بر خلاف تصور اولیه افراد سوخت نگاری بسیار دشوارتر از آن است که تصور میکنید و با انتخاب یک طرح مشکل بهزودی از این هنر زده خواهید شد. بهتر است این هنر را گام به گام و باحوصله دنبال کنید.
برای انتقال طرح بر روی چوب (چرم، مقوا و کاغذ) روش مختلفی هست. سادهترین راه استفاده از کاربن است.
کاربنها در رنگهای مختلفی عرضه میشوند. به هیچ عنوان از کاربن آبی برای انتقال طرح استفاده نکنید. میتوانید از کاربن مشکلی و یا زرد رنگ استفاده کرده و طرح مورد نظر را روی چوب انتقال دهید. همچنین به بک مداد و پاک کن نیاز خواهید داشت.