آنمی ورزشی و استفاده از مکملهای ورزشی
آنمی ورزشی و استفاده از مکملهای ورزشی
آنمی ممکن است ناشی از نوع رژیم غذایی یا به سبب نوع برنامههای ورزشی باشد. بیاشتهایی، رنگپریدگی، خستگی و ناتوانی در انجام بهینهٔ برنامههای ورزشی از نشانههای آنمی ورزشی هستند. دلایل آنمی ورزشی عبارتند از:
- اختلال مکانیکی و مرگ گلبولهای قرمز خون
- پایین بودن درصد جذب آهن
- پایین بودن پروتئینهای دارای ارزش بیولوژیکی بالا و استفاده از رژیم گیاهخواری
- وجود فاکتورهای همولیزکنندهٔ خون
- افزایش حجم پلاسما
- کمبود کوبالامین (ویتامین ب ۱۲) در بدن
- خونریزی شدید در دوران عادات ماهیانه در زنان
- انجام تمرینات شدید ورزشی و فعالیتهای استقامتی درازمدت (در شرایط تمرین شدید ۴/۰ میلیگرم آهن به همراه ۱ لیتر عرق دفع میگردد).
درمان ویژهای برای آنمی ورزشی وجود ندارد باوجوداین، پیشنهاد میگردد میزان مصرف آهن و پروتئین در غذای روزانه بهویژه در مورد زنان ورزشکار بهاندازهٔ کافی باشد و نظارت دقیقی روی آن انجام گیرد.
پژوهشها نشان دادهاند که همراه با دفع عرق مقداری آهن نیز از بدن دفع میگردد. گزارشهای پژوهشی در این زمینه نشان دادهاند که در طی برنامههای ورزشی استقامتی (۳ ساعت) غلظت هموگلوبین خون ۸/۳ درصد و میزان هماتوکریت ۹/۳ درصد کاهش داشتهاست درحالیکه حجم پلاسمای خون ۶/۸ درصد افزایش یافتهاست. میزان کاهش هموگلوبین و هماتوکریت و افزایش میزان پلاسمای خون در روز سوم تمرین تقریباً دو برابر مقادیر بالا است.استفاده از مکملهای غذایی و جایگزینهای آهن هنوز در بین کارشناسان و پژوهشگران مورد بحث میباشد. عدهای استفاده از آنها را مجاز و برخی غیرمجاز میدانند. البته شواهد و مدارکی که نشاندهندهٔ سودمندبودن مکملهای آهن در زنان ورزشکار بدون عوارض آنمی باشد، در دست نیست. از سوی دیگر استفادهٔ مناسب از مکملهای آهن در زنان ورزشکار خطرناک شناخته نشدهاست. باوجوداین، استفادههای مکرر از این مواد کمکی منطقی نیست، زیرا ممکن است سبب مسمومیت در بدن گردند و به کبد و کلیهها آسیب وارد نمایند. ازاینرو، پیشنهاد میگردد که ورزشکاران با برنامهریزی و دستورالعملهای رژیم غذایی حسابشده در رفع این مشکل برآیند.
