آب معدنی

آب معدنی

آب معدنی آبی است که نسبت به آب معمولی از نظر میزان مواد معدنی، نوع مواد معدنی و گاز و همچنین درجه حرارت تفاوت داشته باشد.
چشمه آب معدنی در دامنه کوه‌های سبلان، ایران

آب‌های معدنی، از چشمه‌های طبیعی یا چشمه‌هایی که مصنوعی ایجاد کرده‌اند، جریان دارند و آن‌ها را در همان سرچشمه در ظرف مخصوصی پر می‌کنند و برای مصرف حمل می‌نمایند. آب چشمه‌ها به‌طور کلی دارای نمک‌هایی هستند که در موقع عبور آب از سطح زمین در آن حل شده باشد. مقدار این نمک‌ها در آب‌های معدنی به‌ مراتب زیادتر و حداقل به یک در هزار می‌رسد.

ترکیبات آب معدنی

در آب معدنی ترکیباتی مانند نمک‌های ید و ترکیبات آرسنیک و ترکیبات گوگرددار و مواد رادیواکتیو و نظیر آن‌ها وجود دارد که در آب معمولی نیست. از آنجائیکه ترکیبات قشر زمین در نقاط مختلف، متفاوت می‌باشد، ترکیبات آب‌های معدنی هم فرق می‌کند.

طبقه‌بندی آب‌های معدنی

آب‌های معدنی را از روی اینکه چه ترکیبی بیشتر در آن وجود دارد طبقه‌بندی می‌کنند:

آب معدنی اسیدی: این آب‌ها باید لااقل در یک لیتر، یک گرم انیدرید کربنیک طبیعی آزاد محلول داشته باشد.
آب معدنی سولفات سدیم‌دار: آب این چشمه‌ها دارای سولفات سدیم و همچنین کلرور سدیم و بی‌کربنات سدیم می‌باشند.
آب چشمه‌های تلخ: مهم‌ترین ماده شیمیایی که در آب این چشمه‌ها موجود است و موجب تلخی مزه آن‌ها می‌گردد، سولفات منیزیم می‌باشد، اما علاوه بر سولفات منیزیم، اکثراً سولفات سدیم و کلرور سدیم هم در آن‌ها وجود دارد.
چشمه‌های کلرور سدیم: در آب این چشمه‌ها بیش از یک گرم املاح در لیتر موجود است و بیشتر این املاح نیز کلرور سدیم می‌باشد.
آب آهن‌دار: آب‌هایی که در یک لیتر آب آن‌ها بیش از ده میلی گرم آهن به حالت محلول موجود باشد، از آنجایی که آب‌های آهنی زود تجزیه و آهن آن‌ها ته‌نشین می‌شود، معمولاً در همان سرچشمه آن را می‌آشامند.
آب گوگردی: این آب‌ها دارای هیدروژن سولفوره آزاد یا هیدروسولفور یا هر دوی این‌ها می‌باشند (بوی هیدروژن سولفوره، شبیه بوی تخم مرغ گندیده است)
آب آهک‌دار: این آب‌ها دارای نمک‌هایی هستند که قسمت اعظم آن‌ها کربنات اسید کلسیم و کربنات اسید منیزیم و گچ و انیدرید کربنیک می‌باشد.
چشمه‌های آرسنیک‌دار: این چشمه‌ها دارای مقدار جزئی آرسنیک هستند که بعلت کمی مقدار اثر کشندگی ندارد.

درمان با آب معدنی

استفاده از آب‌های معدنی، تاریخی بسیار کهن دارد ولی استفادهٔ علمی از آب‌ها پس از شناخت اثرات درمانی آن‌ها در قرن اخیر تحقق یافته‌است. آب‌های معدنی به روی بدن انسان یا مخصوصاً نواحی ویژه‌ای از بدن دارای اثراتی می‌باشد که این اثرات در هنگام مصرف مستقیم از آب چشمه (یعنی اولین نقطه‌ای که آب معدنی ظاهر می‌شود) شدیدتر می‌باشد.

آب‌های معدنی که در نقاط مختلف وجود دارد هر کدام اثر ویژهٔ مربوط به همان آب را دارد زیرا ترکیبات هر آب معدنی ویژه همان منطقه است:

انیدرید کربنیک محلول در آب اسیدی موجب تسریع حرکت دودی‌شکل روده می‌گردد و مقدار عصاره‌هایی که در روده ریخته می‌شود را زیادتر می‌کند. در نتیجه، هضم غذا تسریع می‌شود. همچنین موجب زیاد شدن اسید کلریدریکی که در معده تولید می‌شود، می‌گردد و اثر اشتهاآور دارد. آب‌های قلیایی نیز فعالیت معده را زیاد می‌کنند و اسید معده را از بین می‌برند و در معالجه درد مفاصل مؤثرند.
آب‌های تلخ اثرات خوبی در برطرف کردن یبوست و چاقی دارند. آشامیدن آب این چشمه‌ها برای اشخاص ضعیف و کم خون و مسلول و نظیر این‌ها خوب نیست.
آب‌های آهن‌دار برای درمان کم خونی بسیار مفید می‌باشد.
آب‌های گوگردی در درمان روماتیسم و امراض جلدی و مسمومیتهای فلزی تجویز می‌شود.
آشامیدن آب این چشمه‌های آرسنیک‌دار برای رفع کم خونی و ضعف ناشی از کمی غذا و غیره مفید است.
آب چشمه‌های یددار را بیشتر برای آشامیدن و نه حمام گرفتن مصرف می‌کنند و ید موجود در آن‌ها، هم دستگاه گوارش و هم غدد گلو را تحریک به کار و ترشح می‌کند.
آب‌های آهک‌دار در درمان نارسایی کلیه و درمان ناراحتی اعصاب و درمان اگزمای پوست و غیره توصیه شده‌اند.
اشخاصی که مبتلا به سوء هاضمه یا چاقی زیاد هستند یا دستگاه تنفسی آن‌ها خوب کار نکند، بر اثر آشامیدن آب چشمه‌های کلرور سدیم بهتر می‌شوند.
آب‌های رادیو اکتیو موجب فعالیت و ترمیم سلول و بافت‌های بدن شده، باعث ازدیاد کلسیم‌سازی گشته و می‌تواند رگ‌های خونی بدن را گشاد نموده، مدّر باشد و آرام بخش و باکتری کش است.

آب یکی از اصلی ترین عناصر جهان است که تبدیل آن به اشکال مختلف باعث برطرف کردن عمده ترین نیازهای اولیه انسان می شود. مصرف آب علاوه بر تامین نیاز زنده بودن انسان ها باعث سلامت پوست، مو، زیبایی، تناسب اندام، سلامت بدن، کارکرد بهتر مغز و مواردی از این قبیل می شود. به همین دلیل است که امروزه بسیاری از متخصصین در هر زمینه ای نوشیدن آب فراوان را در کنار دیگر روش های درمانی پیشنهاد می کنند. سال هاست که مصرف آب های معدنی در کنار آب شهری رواج یافته است. شاید بد نباشد که بدانیم آب معدنی چگونه تولید می شود و نوشیدن آن تا چه اندازه برای بدن مفید است.

آب معدنی چیست؟

سوال اصلی آن است که به چه آبی، معدنی می گویند؟ آیا خرید آب آشامیدنی به معنای دسترسی به آب های معدنی است؟ در حقیقت آب معدنی آبی است که نسبت به آب معمولی از نظر میزان مواد معدنی، نوع مواد معدنی و گاز و همچنین درجه حرارت تفاوت داشته باشد. آب چشمه ‌ها به‌ طور کلی دارای نمک ‌هایی است که در موقع عبور آب از سطح زمین در آن حل می شود. مقدار این نمک ‌ها در آب ‌های معدنی به‌ مراتب زیادتر بوده و حداقل به یک در هزار می‌رسد.

آب معدنی چه ترکیباتی دارد؟

در آب معدنی ترکیباتی مانند نمک ‌های ید، ترکیبات آرسنیک، ترکیبات گوگرددار، مواد رادیواکتیو و… وجود دارد که در آب معمولی نیست. از آنجایی که آب های معدنی ممکن است از چشمه های مختلف در جای جای زمین به دست بیاید و ترکیبات قشر زمین در نقاط مختلف، متفاوت است، ترکیبات آب‌ های معدنی هم با یکدیگر فرق می‌کنند.
آیا آب معدنی فقط در چشمه های طبیعی وجود دارد؟

خیر آب ‌های معدنی علاوه بر چشمه ‌های طبیعی از چشمه ‌هایی مصنوعی هم به دست می آیند. معمولا آب های معدنی خالص و طبیعی در همان چشمه داخل بطری هایی شبیه آب آشامیدنی نیم لیتری یا بزرگ تر پر شده و سپس برای مصرف توزیع می شوند.

انواع چشمه های آب معدنی

انواع آب معدنی با توجه به سر چشمه های آب معدنی ممکن است با دیگری متفاوت باشد. سر چشمه های آب معدنی دو نوع هستند که در ادامه توضیح مختصری راجع به آن ها می دهیم.

سرچشمه های عمقی آب معدنی

این سرچشمه ها معمولا در ارتفاعات بسیار عمیق از سطح زمین قرار دارند. در این نوع سرچشمه ها آب را از اعماق زمین به بیرون بهره‌ برداری می‌ کند. معمولا اینگونه سرچشمه ها در درون کوه های آتشفشانی قرار دارد و بسیار محدود و منحصر به فرد هستند. تعداد کمی سرچشمه های عمقی آب معدنی در دنیا وجود دارند.
تولید آب معدنی
سرچشمه های سطحی آب معدنی

سرچشمه هایی هستند در ارتفاعات کمی از زمین قرار دارند. چشمه های سطحی خودشان به چند دسته تقسیم می شوند. سر چشمه هایی که از سفره های آب زیرزمینی به دست می آیند و یا سرچشمه هایی که در سطح زمین از طریق آب های باران و برف به وجود می آیندبه طور کلی آب های عمقی بهتر از سر چشمه های نزدیک به سطح زمین هستند؛ زیرا سرچشمه هایی که بسیار نزدیک به سطح زمین هستند بسیار زیاد دچار آلودگی می شوند.
مراحل پر کردن آب معدنی از چشمه ها به چه صورت است؟

نکته مهم این است که ترکیبات شیمیایی آب های معدنی تغییر داده نمی شود اما نیاز به یک سالم سازی اولیه دارد. مراحل آماده سازی آب معدنی جهت انتقال به خط پرکن به قرار زیر است.
اولین مرحله انتقال آب از منابع آب

در این مرحله آب از منبع طبیعی خود به صور ت کاملا بهداشتی به منابع ذخیره آب هوایی یا زیر زمینی واحد منتقل میگردد. در این قسمت مواد خارجی سنگین ته نشین شده و آلودگی های اضافی از آن جدا می شود.

آب معدنی چگونه تولید می شود؟

فیلتراسیون آب، مهم ترین مرحله در تصفیه آب

در این قسمت برای حذف مواد معلق و شناور، آب از فیلترهای شنی مناسب رد می شود. این فیلترها طوری طراحی می شود که آب با فشار معینی از یک بستر شنی با سایز های متفاوت عبور می کند و مواد معلق داخل آن حذف می گردد. بعد از این مرحله جهت حذف هرگونه بو یا رنگ احتمالی در آب اقدام می شود که طی آن، آب معدنی از هر گونه بو و رنگ غیر طبیعی عاری می گردد.

مرحله استریلیزاسیون آب، الزامی ترین بخش در تولید آب معدنی

جهت حذف هرگونه آلودگی احتمالی میکروبی در آب و بهداشتی کردن آن از یک سیستم uv استفاده می گردد. در این مرحله آب با دبی و فشار معینی از یک بستر نور uv عبور داده می شود که طی زمان مذکور هرگونه آلودگی میکروبیولوژیکی آن از بین رفته و آب ۱۰۰٪ استریل و آماده پر کردن می شود.

بعد از انجام مراحل فوق و تصفیه آب، آب هاب معدنی قابل شرب وارد مرحله پرکردن و برچسب زنی می شوند. در این مرحله آب ها در ظرف های مختلف از جمله گالن آب آشامیدنی ۵ لیتری پر می شوند.

میزان مجاز مصرف آب معدنی چقدر است؟

در یک دوره ای توصیه شدید به مصرف آب های معدنی به دلیل وجود املاح طبیعی آن می شد. اما بعد از انجام تحقیقات خبر هایی مبنی بر عدم مصرف بیش از حد آب های معدنی شنیدیم. واقعیت این است خوردن دائمی آب معدنی به جای آب آشامیدنی شهری و تصفیه شده در طولانی مدت ضرر هایی را به همراه دارد و بهتر است دائم مصرف نشود.

فرآیند تولید آب معدنی طعم دار

یکی از بهترین روش های خوردن آب معدنی، ترکیب آن با میوه ها و سبزیجات طبیعی برای تهیه انواع دتاکس واتر هاست. کسانی که می خواهند به وزن ایده آل برسند، آن هایی که می خواهند بدنشان را پاکسازی کنند می توانند بطری های آب لاکچری ۷۵۰ سی سی یا ۱ لیتری را با مواد طبیعی ترکیب کنند. اگر شما جزو این دسته افراد هستید سعی کنید همیشه ۱ بطری دتاکس واتر که گاهی با آب معدنی پر شده است را روی میز خود داشته باشید و در طول روز آن را نوش جان کنید.