معجزه ای سبز درمیان کویر کرمان

معجزه ای سبز درمیان کویر کرمان

سلام و عرض ادب خدمت کاربران عزیز و گرامی سایت تخصصی صنعت و صنایع امروز باشما هستیم تا شازده ماهان معجزه ای سبز در میان کویر کرمان را به شما معرفی کنیم.
هرگاه که صحبت از هنر معماری ایرانی به میان می آید، همه غرق در غروری وصف نشدنی می شویم و از بناهایی یاد می کنیم که در جای جای این مرز و بوم استوار ایستاده اند و قصه هایی تاریخی را برای رهگذرانشان نقل می کنند. در میان این بناها و سازه ها، باغ های ایرانی جلوه ی بیشتری دارند و با ساختار متفاوت و متمایزشان هوش و ذکاوت معماران سرزمینمان را به رخ جهانیان می کشند.

 

گویی معماران هنرمند ایرانی به کرمان که رسیده اند با قدرتی بیشتر به تفکر پرداخته و توانسته اند در قلب کویر باغی ایرانی را احداث کنند و اعجاز تفکرات بشر را به نمایش بگذارند.

راهی گوشه ای دیگر از این سرزمین کهن هستیم و قصد سفر به شهری خوش آب و هوا در جنوب شرقی ایران در استان کرمان را داریم…

شهر ماهان که با باغ‌های ایرانی، قله‌های بلند سفیدپوش و معماری قدیمی به استقبال ما می آید. در میان این همه دیدنی، این باغ شاهزاده است که به عنوان بزرگترین و زیباترین باغ ایرانی ما را به درون خود می کشاند…باما همراه باشید.

در گذشته ای نه چندان دور، میانه ی راه کرمان به بم و در مسیر جاده ی کهن ابریشم، بهترین مکان برای احداث یک باغ اشرافی به نظر می رسید؛ باغی که بعدها به نام باغ شاهزاده یا شازده شهرت یافت. امروز این باغ همچنان پابرجای مانده و شکوه و زیبایی خود را در قلب کویر به رخ هر رهگذری می کشد و همچون نگینی بر انگشتری سرزمین کویری کرمان می درخشد. خاک حاصل‌خیز، آفتاب کافی، وزش باد ملایم و دسترسی به آب امکان وجود این ساختار تحسین برانگیز را ایجاد کرده اند. باغی که حضورش در این مکان کمی دور از ذهن به نظر می رسد اما با همه ی درختان سر به فلک کشیده و زمزمه ی جویبارهایش همه ی معادلات را برهم زده و گویی با ورود به آن سرزمینی تازه پیش چشممان قرار می گیرد و ما را از گزند تابش آفتاب داغ کویر در امان می دارد.

امروزه این باغ چشم نواز علاوه بر حفظ ارزش های تاریخی و معماری به یک تفرجگاه تبدیل شده و امکاناتی همچون هتل و رستوران را در خود جای داده است. شهرت و محبوبیت این باغ به حدی است که بسیاری از مردم  ترجیح می دهند آغاز سال را در آن جشن بگیرند.

به محض ورود به باغ آنچه که بیش از هر چیز دیگری ما را به حیرت وا می دارد جریان آب است که حیات را برای درختان آن ممکن می سازد. آب موجود در باغ شاهزاده از قنات و رودخانه تیگران که از برف های ارتفاعات کوه جوپار سرچشمه می گیرد، تامین می گردد. این آب از مرتفع‌ترین قسمت باغ ، وارد آن می شود و در سیستم توزیع و نظام آبیاری شگفت انگیزی جریان می یابد تا درختان متنوع و سر به فلک کشیده را سیراب کند.

شیب تند زمین که از اصول اولیه باغ تخت ها به شمار می رود، سبب می شود که آب در میان باغ شاهزاده از بالا به پایین در قالب یک جوی جریان  یابد. در سمت راست و چپ این جوی پیاده راه هایی برای عبور و مرور قرار دارند و در حاشیه ی پیاده راه ها جویبارهایی دیده می شوند که همچون یک مرز، فضای رفت و آمد را از فضای سبز باغچه ها جدا می کنند. آب در این جویبار ها جریان می یابد تا به پای درختان برسد و سرسبزی آنها را حفظ کند.

این آب پس از خروج از پایین ترین قسمت باغ به نهر هایی موسوم به چهارباغ وارد شده و راه خود را به سوی روستایی به نام مقسم تیگران در مجاورت ماهان ادامه می دهد تا باغ ها و کشت زارها را سیراب کند.

باغ شاهزاده به عنوان نمونه ای از باغ تخت‌های ایرانی ( باغ هایی با ساختار مسطح و پله پله ) در زمینی به ابعاد ۴۰۷ در ۱۲۲ متر ساخته شده و در پهنه ای به وسعت ۷.۵ هکتار خود را گسترده است. شیبی حدود ۴.۵ درصد در باغ وجود دارد و حصاری بلند آن را از فضای بیرون جدا می کند. به هنگام ورود، زیبایی سردر کم نظیرش شما را غرق در خود خواهد کرد و شاید همین سردر چشم نواز است که این باغ را از سایر همتایان خودش متمایز می سازد.

باغ ها در دوره قاجار به صورت شکارگاه‌ها، بُستان ها، باغ قلعه‌ها و باغ سکونتگاه‌ها ساخته می شدند و در این میان، باغ شاهزاده نیز با کاربری سکونتگاهی و تفرجگاهی شکل گرفت. وجود دو محوطه وسیع و محصور با نرده های چوبی در جلوی دو بنای مهم باغ یعنی سردرخانه و بالاخانه سکونتگاه بودن باغ را تایید می کند.

این مجموعه با استفاده از عناصر معماری و شیوه های ساخت به گونه ای احداث گردیده که بتواند امکان حداکثر استفاده از مناظر بدیع داخلی و خارجی را فراهم آورد. با قرار گرفتن در طبقه ی بالای سردر، از یک سو می توان به تماشای جلوه های بدیع باغ نشست و از سوی دیگر از تماشای منظره کوه لذت برد.

از زیبایی های باغ که بگذریم کوشک یا عمارت هایی را در دو مجموعه شرقی و غربی می بینیم که به صورت دو طبقه ساخته شده و از عناصر معماری ایرانی بهره برده اند. همه ی بناهای موجود در باغ، مماس به دیوار اصلی و خارج از آن قرار دارند و هنر بی بدیل معماری را در جای جای آنها می توان لمس نمود.