صنایع جامع
صنایع جامع
صنایع جامع یا مادرصنایعی هستند که با تعداد وسیعی از فناوریها سروکار دارند، حجم و قطعات مورد استفاده در آنها بسیار است و با صنایع دیگر ارتباطات زیادی دارند.
به عبارت دیگر این صنایع لکوموتیو حرکت بسیاری از صنایع محسوب میشوند و از بازار بزرگ و مطمئنی برخوردارند.
تعداد اینگونه صنایع زیاد نیست، بهعنوان مثال صنعت خودرو، فولاد و… از جمله این صنایع بهشمار میروند.
بر این اساس در حال حاضر صنایع جامع (مادر) در جهان بهشدت مورد توجه قرار گرفتهاند. البته میتوان به صنایعی از جمله نفت و گاز و مسکن اشاره کرد که در کشورمان بسیار مطرح است.
صنایع جامع را گاهی صنایع فناوری بزرگ big tech نیز میگویند، البته نه به معنای بزرگی فیزیکی بلکه از نظر تعداد و گستردگی فناوریهای مرتبط با این صنایع. با تدوین برنامههایی که در آن نقش و جایگاه بازیگران صنایع مشخص و از طرف دیگر قواعد کسبوکار برای این صنایع نیز به درستی تعریف شوند میتوان راه همواری برای توسعه و پیشرفت صنایع مادر فراهم کرد. این صنایع نقشی تاثیرگذار بر اشتغالزایی و توسعه کشور دارند.
این صنایع با هدف تقویت بنیه صنایع کوچک و زیردستی کشور راهاندازی شده است.
صنایع خودروسازی
شامل تمام بخشهای طراحی، توسعه، تولید، بازار و فروش لوازم نقلیه موتوری است. مجموعه شرکتها و کارخانجاتی که در طراحی، ساخت، بازاریابی و فروش وسایل نقلیه موتوری دخیل هستند، بخشی از این صنعت هستند. در سال ۲۰۰۸، بیش از ۷۰ میلیون وسیله نقلیه موتوری که شامل خودروهای معمولی و خودروهای تجاری میشود در سراسر جهان تولید شدهاست.
در سال ۲۰۰۷، جمعاً (۷۱٫۹ میلیون) خودرو در جهان فروخته شد که:۲۲٫۹ میلیون در اروپا، ۲۱٫۴ میلیون در آسیا-اقیانوس آرام، ۱۹٫۴ میلیون در آمریکا و کانادا، ۴٫۴ میلیون در آمریکای لاتین، ۲٫۴ میلیون در خاورمیانه و ۱٫۴ میلیون در آفریقا بفروش رسید. هنگامی که بازار در آمریکا و ژاپن راکد بود، آسیا و آمریکای جنوبی بسیار رشد کردند و قدرتمند شدند. همچنین از بازارهای بزرگ روسیه، برزیل، هند و چین هم اینگونه بنظر میرسد که بسیار سریع رشد کردهاند.
در حدود ۲۵۰ میلیون وسیله نقلیه در کشور ایالات متحده استفاده میشود. طبق آمار سال ۲۰۰۷، حدود ۸۰۶ میلیون خودرو و کامیونت در جهان وجود دارد و سالیانه بیش از ۲۶۰ میلیارد گالن بنزین و گازوییل مورد استفاده خودروها قرار میگیرد. این آمار بسرعت در حال افزایش است به ویژه در چین و هند. به عقیده برخی توسعه سیستمهای حمل و نقل شهری میتواند تا حدود زیادی از مصرف بیش از حد انرژی بکاهد و در نتیجه تأثیرات زیادی در سلامت افراد جامعه داشته باشد؛ ولی با اینکه در این قسمت سرمایهگذاری بالایی انجام گرفته، کمتر شاهد خدمات دهی این بخشها هستیم.
صنعت فولاد
فولاد یا پولاد (به انگلیسی: Steel) آلیاژی از آهن است که بین ۰٫۰۰۲ تا ۲٫۱ درصد وزن آن کربن است. خواص فولاد به کمک تغییر در درصد کربن، عناصر آلیاژی و عملیات حرارتی قابل کنترل است.
برای ساخت فولاد، دو روش عمده وجود دارد. روش اول استفاده از آهن اسفنجی و کورههای قوس الکتریکی برای ذوب آهن اسفنجی و سپس آلیاژسازی است. روش دوم استفاده از آهن خام (آهن تولید شده در فرایند احیای غیرمستقیم) و سوزاندن کربن اضافی آن است. طی این فرایند میزان کربن آهن خام از بازهٔ ۵٫۳ تا ۶ به ۲٫۰ تا ۱٫۵ درصد وزنی کاهش مییابد، سپس عناصر دیگر در آن افزوده میشوند تا ترکیب مورد نظر بدست آید.
استحکام فولاد با «میزان کربن محلول» به شدت افزایش مییابد اما از طرفی این افزایش استحکام باعث کاهش قابلیت جوشکاری و افزایش احتمال شکست ترد میشود. استحکام فولادهای فریتی (فرومغناطیس) رابطه معکوسی با شکلپذیری دارد. تلفیق استحکام و شکلپذیری با پایدارسازی فاز آستنیت (پارامغناطیس) در فولادهای مدرن چندفازی قابل بهبود است.
