نقش تأثیرگذار زنان در تحول صنایع دستی
نقش تأثیرگذار زنان در تحول صنایع دستی
شورای جهانی صنایعدستی (WCC) وابسته به یونسکو در سال ۱۹۶۴ برای ارتقای مشارکت و توسعه اقتصادی از طریق فعالیتهای مرتبط با صنایعدستی، ۱۰ ژوئن را روز جهانی صنایعدستی نامیده و هرساله اعضای WCC در مراسم این روز برای ارتقای همکاریهای بینالمللی شرکت میکنند.
در کشورهای مختلف جهان که در زمینه صنایعدستی معروف هستند، برنامهریزیهای خاصی برای کار زنان و هنرهای دستی آنان ارائه شده است. از جمله این کشورها میتوان به هند، پاکستان و عمان اشاره کرد.
به لحاظ پیشرفت اقتصادی، صنایعدستی در هر کشور بسیار مهم هستند و در سالهای اخیر بازار صنایعدستی جهانی شده و پیشرفتهای زیادی در این زمینه صورت گرفته، اما در این میان نقش زنان همچنان کمرنگ است و شاید یکی از دلایل آن برنامهریزی غیر سازمانیافته در استفاده از هنر دستی زنان بوده که موجب کاهش ارزش مهارت آنان در این زمینه شده است.
آمارها نشان میدهد کشورهای ثروتمند دارای اقتصاد غیررسمی و کشورهای در حال توسعه نیز اقداماتی در این زمینه انجام میدهند.
بر اساس این آمار، دانمارک ۱۸ درصد، نیجریه و تایلند حدود ۸۰ درصد و پاکستان نیز حدود ۷۰ درصد اقتصاد غیررسمی دارند.
در واقع نیروی کار خانگی شامل زنان بوده و آنها یکی از بزرگترین گروهها در زمینه تولید صنایعدستی محسوب میشوند. زنان در شرکتهای مختلف فعالیتهایی از قبیل ساخت اشیاء زینتی، گلدوزی، دوخت پوشاک، بافندگی، فرش و بافت شال انجام میدهند.
در قرن هجدهم و نوزدهم زنان صنایعدستی داخلی را تولید و مصرف میکردند. آنان صنایع دستی را با انگیزههای مختلفی مانند تأمین نیاز مالی خانواده، هنر و یا سرگرمی میساختند.
البته ناگفته نماند در چندین سال اخیر نقش زنان در پروژههای کوچک و همچنین پروژههای خصوصی در مقیاس گسترده افزایش یافته و شبکههای متعددی نیز برای کسب و کار زنان ایجاد شده است، اما هنوز مشکلات بسیاری در این زمینه وجود دارد.
در انجام گلدوزی که هنری سنتی است، بسیاری از زنان با دارا بودن مهارت، مشکل بازاریابی کارهای دستی خود را دارند و در نتیجه این زنان هنرمند باید به افراد دیگر برای فروش صنایع منحصربهفرد خود تکیه کنند که این افراد فروشندگان فروشگاهها و صادرکنندگان هستند. در نتیجه این زنان بینام و نشان و وابسته به بازاریابها خواهند ماند.
صنایعدستی فعالیت فرهنگی شناخته شدهای در سراسر جهان است و بهعنوان مهارتی برای پیشرفت در بخش اقتصادی محسوب شده و زنان زیادی آن را پذیرفته و در این زمینه فعالیت دارند، اما آنان فاقد سوابق قابل توجهی بوده و در نتیجه پیشرفتی در این زمینه صورت نخواهد گرفت و تأثیر آن نیز بر اقتصاد کشورها کم است، چون این افراد محل مناسب یا زیرساخت مطلوبی برای بازاریابی صنایعدستی خانگی ندارند.
بر اساس گزارشها یکی از عوامل عمده در گسترش اشتغال زنان در زمینه صنایعدستی، ایجاد زیرساختهای مناسب و بازارهای هدف است.
زن و صنایع دستی
زن به عنوان مدیر داخلی خانواده، جایگاه و نقش ویژه ای در اقتصاد خانواده دارد. بر اساس قانون اسلام، تأمین درآمد خانواده از وظایف مرد است. با وجود این، زنان نیز نقش مهمی در این زمینه دارند و با فعالیت های گوناگون خود، به طور مستقیم بخشی از نیازهای خانواده را تأمین می سازند.
در این میان، صنایع دستی بهترین عامل کارآفرینی و اشتغال زایی برای زنان به شمار می رود که می تواند بسیاری از مشکلات مربوط به جامعه زنان بی سرپرست یا بدسرپرست را برطرف سازد.