کاربر مهمان، خوش آمدید.  ورود به پنل کاربریثبت نام

مشاغل صنعت و صنایع ایران

پورتال ثبت و تبادل اطلاعات صنایع ایران و مشاغل وابسته

صنعت و صنایع
به پورتال تخصصی و حرفه ای ثبت و تبادل اطلاعات صنایع ایران و مشاغل وابسته خوش آمدید
شما هم به جامعه بزرگ صنعت و صنایع ایران بپیوندید...

آشنایی با هنر رو دوزی

منتشره شده در چهارشنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۷

آشنایی با هنر رو دوزی

سلام خدمت دوستان و کاربران عزیز و گرامی سایت تخصصی صنعت و صنایع امیدوارم ایام به کام باشه.

هنرزمینه آشکار برای پروش قدرت ابتکار و نوآوری می باشد ،هنر آرام بخش روح انسان است . هنر زمینه های مختلفی دارد که یکی از آنها تاریخ لباس و انواع رودوزیها و تزئینات لباس می باشد که موضوعاتی کاملا مرتبط با هم هستند به این معنا که بطور مستقیم بر یکدیگر اثر می گذارد و از همدیگر تاثیر می پذیرند ، هرگاه در جامعه ای سنت و عادت استفاده از لباس های متنوع رواج داشته باشد که پشتوانه آن صنعت نساجی رونق می گیرد .

رودوزیهای روی لباس هنر آراستن سطح روئین پارچه های ساده با بهره گیری از نخ های الوان با کمک اسباب و وسایل مخصوص می باشد و دست اندرکاران آن به مدد بخیه های ظریفی که بر منسوجات ساده می نشانند معمولا تلفیق زیبائی از صبر ، شکیبایی و هنر را به نمایش می گذارند.

مواد رودوزیهای ایرانی
مواد اولیه مورد مصرف به چهار رشته تقسیم می شود که عبارتند از پارچه ، نخ ، سوزن و سایر مواد کمکی هر یک از رودوزیها بر روی پارچه خاصی انجام می شد . این پارچه ها که دوزندگان بر اثر تکرار و تجربه نوع آن را برای انواع مختلف رودوزی مناسب تشخیص می دادند .

نخ
نخ های مصرفی سوزندوزان ایرانی شامل انواع زیر بوده است :
نخ های دمسه (DMC)  که به صورت کلاف های کوچک در بازار در دسترس سوزندوزان قرار می گیرد . از یک رشته نخ شش لا تشکیل شده اند و این نخ ها از لحاظ رنگ بسیار متنوع بوده و کار کردن با آنها بسیار ساده است .

نخ ملیله  یکی از انواع نخ های فلزی نخ ( ملیله ) می باشد که نخی است طلائی و نقره ای و بدون مغزی که نحوه تابیدن آن به صورت فنری بوده و کاملاً حالت ارتجاعی دارد از این نخ علاوه بر ملیله دوزی در زغره دوزی نیز استفاده می نمایند
نحوه تولید این نخ ها مثل نخ نقده بود و فقط تابیدن فنری آن است که این نخ را از نقده متمایز می سازد .

الان نمونه هائی از شیشه الوان بصورت لوله ای صاف و کوچک تولید و بنام نخ ملیله در بازار عرضه می شود که این نوع جنس کلاً با نوع ملیله اصلی و قدیمی تفاوت دارد .
نخ سرمه  نمونه دیگری از نخ های فلزی ، سرمه است .

سرمه نخ طلائی یا نقره ای بی مغزی است که بدین صورت تابیده می شود :
۱- سرمه لوله ای ساده  که به صورت لوله و خیلی فشرده بهم تابیده می شود .

۲-سرمه الماسی  که تابیدن آن به شکل مربعی و مکعبی انجام می گیرد و تنها فرق آن با سرمه نوع تابیدن آن می باشد .

۳-سرمه بلورسنت که بصورت لوله ای بسیار ظریف تابیده می شود که جنس فلزی این نوع سرمه نسبت به دو نوع بالا کلفت تر و در نتیجه حالت ارتجاعی آن کمتر می باشد .

انواع سوزن ها
-سوزن بیتوین (Between)  این سوزن دارای طول متوسط است و برای دوخت پارچه هایی با ضخامت زیاد و همچنین ضخامت متوسط بکار می رود ، برای پارچه های نسبتاً ضخیم سوزن بیتوین شماره ۸  و برای پارچه های کلفت تر سوزن های شماره ۶-۴-۱) )مناسب می باشد .
– سوزن منجوق دوزی ( Deading ) این سوزن بسیار نازک و ظریف است ، بطوریکه عبور آن از داخل دانه های منجوق بسیار راحت انجام می گردد شماره ) ۱۰تا ۱۳ ) با نخ قرقره و نمره (۶۰ ) برای منجوق و ملیله دوزی مورد استفاده می باشد .

طرح رودوزی در دوره های مختلف سنتی ایران
بطور کلی طرح های رایج در بافت و دوخت به دو نوع کاملاً متفاوت که به سادگی از یکدیگر قابل تشخیص است تقسیم می شود :
– طرح شکسته :به طرح هائی  اطلاق می شود که از بهم پیوستن خطوط مستقیم و شکسته تشکیل شده و اصطلاحاً طرح شکسته نامیده می شود .

–  طرح های گردان : طرح هائی که از بهم پیوستن خطوط منحنی به وجود می آید .

–  طرح های گروه اول از سه خط مستقیم به شرح ذیل تشکیل گردیده است :

الف ) خط افقی : شامل یک ردیف گره که پهلو به پهلوی هم بسته می شود .
ب )  خط عمودی : شامل یک ستون گره که بر روی یکدیگر بسته می شود .
ج ) خط اریب : که شامل یک ردیف گره که بطور مورب در کنار و بالای همدیگر بسته می شوند و تشکیل زاوایای( ۴۵ درجه ) می دهند .

طرح و نقش و رنگ در دوختها و بافتهای دوره اسلامی 

طراحی و نقش بعد از اسلام در مرحله های نخستین و تا دوران صفوی تبدیل اشکال ساده هندسی است به نقش های یکپارچه و شبکه های موزون که از زنجیره های همه جانبی و متصل و مداوم دایره ها و چهار گوشها و اشکال هندسی چند ضلعی بدست می آید . انگیزه وهدف طراح اسلامی وحدت است و ابدیت همبستگی یک یک نگاره ها و گسترش آنان تا بی نهایت . نگارنده نقش اسلامی خود را جزئی از کل می بیند و احساس می کند که تمامی هستی در حرکت مداوم و ابدی است .

این چیزی است که در هنر پیش از اسلام نمی بینیم . در طراحی اسلامی خواه نقشهای هندسی و خواه اسلیمی صفوی یک نقش مایه از حالت مجرد و انفراد حالتی که با بنیان فلسفه اسلام مغایرت دارد بیرون می آید و در پیوند و اتصال با نگاره های همگن بصورت جزئی از کل حلقه ای از یک شبکه همبسته در می آید که می تواند تا بی نهایت ادامه یابد  و این تداوم وحدت نقش پردازی تنها در لوا‍ی یک نظام توحیدی امکان پذیر می گردد .

هنر ایران بعد از اسلام با خط کوفی تلفیق می گردد و متنوع ترین و بدیع ترین شبکه های نقش برداری را پدیدار می کند و گاه همه اجزای خود را از نام حضرت محمد ( ص ) و حضرت علی ( ع) می گیرد و گاه مرکز ثقل نقشی می شود که نام علی (ع) چهار بازوی آن است .
نقش شیر و طاووس که در دو طرف درخت حیات قرار دارند نیز کاملاً الهام گرفته از طرف و نقش ساسانی است اگرچه طرح و تناسب آنها از سنت قدیم پیروی نشده است .

انواع رودوزیهای سنتی ایران     

رودوزیهای ایرانی به ۶ دسته تقسیم می شوند :
۱- سوزن دوزیها که در اثر پرکاری ، زمینه اصلی آن مشخص نبوده و دوختهای الوان موجب پیدایش زمینه تازه ای پر از نقش و نگار گردیده است . مثل : نقش دوزی ، قلابدوزی

۲- سوزن دوزیهایی که قسمتی از زمینه را دوخت پر نموده زمینه به رنگ اصلی خود باقی می ماند .مثل : قیطان دوزی و مضاعف دوزی

۳- سوزن دوزیهایی که به شکل خاص انجام می گیرد ، با جابجا کردن و بیرون آوردن تارو پودها صورت می گیرد . مانند : سکمه دوزی اصفهان و شبکه دوزی

۴- رودوزیهایی که نخهای فلزی آذینگر زمینه پارچه می باشند و به پارچه جلوه دیگری می دهد . مانند : گلابتون دوزی ، ده یک دوزی ، نقده دوزی ، سرمه دوزی،ملیله دوزی و گلاب دوزی .

۵-سوزن دوزیهای که سوزن و قلاب در نقش آفرینی روی زمینه نقشی ندارند بلکه با گذراندن نخ های للزی مثل نقده ازمیان تار و پود و شکل دادن به وسیله دست اشکال مورد نظر پدیدار می گردد .

۶- گروهی از سوزن دوزیها که نخ و سوزن به تنهایی در نقش آفرینی و تزئین روی آن موثر نبوده بلکه محتاج به مواد تزئین زای دیگری می باشد .

 

مشاغل صنعتی ایران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *